Üsküdar'ın kimliğinin oluşmasında büyük bir paya sahip, eski Üsküdar sınırları içinde 58 adet tekkenin var olduğu yapılan araştırmalar sonucu tespit edilmiştir. Miskinler Tekkesi'nin ismi tekke olmakla birlikte, hastane olarak fonksiyon gördüğü için tekkeler zikredilmez.
Bunların içinden günümüze ulaşan yalnız 14 tanedir. Üsküdar kimliğini oluşturan asıl unsurlar, bu kurumlardır. Bunların içinde Aziz Mahmut Hüdâî Tekkesi ile Özbekler Tekkesi bu kimliğin hâlâ en önemli kilometre taşlarıdır. Üsküdar Mevlevihanesi de ayrı bir öneme sahiptir.
Üsküdar sınırları içinde, tespit edilen 9 adet medrese ile birlikte 33 tane tarihi mektep ile vakıflar idaresinin daha sonra özel idareye devrettiği 35 mektep faaliyet göstermiştir. İstanbul'un başlıca eğitim ve kültür kurumlarından Üsküdar sınırları içinde olanlar şunlardır:
Mekteb-i Tıbbiye-i Şâhâne (Haydarpaşa Lisesi), Kandilli Rasathanesi, Çamlıca Kız Lisesi, Kandilli Kız Lisesi, Üsküdar Amerikan Kız Lisesi. Kısaca gerek klasik Osmanlı döneminde, gerekse modernleşme döneminde Üsküdar, önemli ilim adamlarını ve eğitim merkezlerini sinesinde barındırmıştır.
